نحوه محاسبه حقوق بازنشستگان کشوری در سال ۱۴۰۴
محاسبه حقوق بازنشستگان همواره یکی از مهمترین دغدغههای بازنشستگان عزیز کشوری بوده است. در سال ۱۴۰۴، سازمان برنامهوبودجه کشور و صندوق بازنشستگی کشوری با اجرای طرح متناسبسازی چندمرحلهای، مدل مشخصی برای افزایش و تعیین حقوق بازنشستگان اعلام کردهاند.
در این مقاله بهصورت کامل و آموزشمحور، نحوه محاسبه حقوق بازنشستگان کشوری در سال ۱۴۰۴ را توضیح خواهیم داد و در کنار آن، با مثال عددی واقعی، محاسبه را مرحلهبهمرحله انجام میدهیم.
نحوه محاسبه حقوق بازنشستگان در یک نگاه :

چرا متناسبسازی حقوق بازنشستگان اهمیت دارد؟
متناسبسازی حقوق بازنشستگان، یکی از سیاستهای کلیدی در عدالتمحور کردن نظام پرداخت حقوق در ایران است. این طرح با هدف کاهش فاصله حقوقی میان بازنشستگان و شاغلان، بهویژه در شرایط تورمی، اجرایی شده است.
🔹 ۱. جلوگیری از کاهش قدرت خرید بازنشستگان
یکی از مهمترین دلایل اجرای متناسبسازی، جبران کاهش قدرت خرید بازنشستگان است. با توجه به افزایش قیمت کالاها و خدمات، هزینههای زندگی بهطور سالانه رشد میکند؛ اما اگر حقوق بازنشستگان با این رشد هماهنگ نشود، آنها عملاً سالبهسال فقیرتر میشوند.
متناسبسازی کمک میکند تا بازنشستهای که ۲۰ یا ۳۰ سال خدمت کرده، بتواند همچنان حداقلهای زندگی را تأمین کند.
۲. کاهش شکاف میان حقوق بازنشستگان و شاغلان
در بسیاری از کشورها، از جمله ایران، حقوق شاغلان هر سال بر اساس قانون کار و تورم، افزایش مییابد. اما بازنشستگان که سالها پیش بازنشسته شدهاند، حقوقی ثابت و معمولاً کمتر دارند.
متناسبسازی حقوق تلاش میکند این شکاف را کاهش داده و حقوق بازنشستگان را به درصدی از حقوق شاغلان همتراز برساند (در ایران معمولاً هدف ۸۰ تا ۹۰ درصد است).
۳. حفظ کرامت انسانی بازنشستگان
بازنشستگان، پایههای اصلی توسعه کشور در دهههای گذشته هستند. اگر امروز پس از سالها خدمت، با حقوق ناچیز زندگی کنند، نهتنها احساس بیعدالتی در جامعه افزایش مییابد بلکه شأن انسانی و اجتماعی آنها نیز خدشهدار میشود.
با اجرای طرح متناسبسازی، دولت تلاش میکند حداقلهای منزلت و رفاه را برای این قشر تضمین کند.
۴. بهبود رضایت اجتماعی و کاهش فشار روانی
فشار مالی باعث بروز مشکلات جسمی و روانی بسیاری برای بازنشستگان میشود. در بسیاری از موارد، آنها به فرزندان خود وابسته میشوند یا مجبور به کار دوباره در سن بالا هستند.
افزایش حقوق از طریق متناسبسازی میتواند آرامش روانی بیشتری برای این قشر به همراه داشته باشد و از نارضایتی عمومی نیز بکاهد.
۵. اجرای عدالت بین نسلی
عدالت اجتماعی تنها در برخورداری یک نسل از امکانات نیست؛ بلکه باید بین نسلها نیز تعادل برقرار باشد.
زمانی که شاغلان امروز، از حقوق بالا بهرهمند میشوند، باید بدانند که خودشان هم فردا بازنشسته خواهند شد. بنابراین، متناسبسازی حقوق بازنشستگان بهنوعی سرمایهگذاری برای آینده نظام بازنشستگی و اعتمادسازی بین نسلی محسوب میشود.
مراحل محاسبه حقوق بازنشستگان کشوری در سال ۱۴۰۴
محاسبه حقوق بازنشستگان کشوری در سال ۱۴۰۴ شامل چهار مرحله اصلی است:
🔹 گام اول: افزایش ۲۰ درصدی پایه
در اولین مرحله، ۲۰ درصد به حکم حقوقی سال ۱۴۰۳ اضافه میشود. سپس حاصل با آخرین حکم مقایسه شده و عدد بزرگتر انتخاب میشود.
🔸 مثال عددی:
اگر حکم حقوقی بازنشسته در پایان سال ۱۴۰۳، ۷.۵ میلیون تومان بوده باشد:
-
۲۰٪ افزایش = ۷,۵۰۰,۰۰۰ × ۲۰٪ = ۱,۵۰۰,۰۰۰ تومان
-
مجموع با افزایش = ۷,۵۰۰,۰۰۰ + ۱,۵۰۰,۰۰۰ = ۹,۰۰۰,۰۰۰ تومان
پس پایه حقوق بازنشسته در سال ۱۴۰۴ از ۹ میلیون تومان شروع میشود.
🔹 گام دوم: مرحله اول متناسبسازی + مبلغ افزایشی
در این مرحله، عدد پایه مرحله قبل با ۲۰٪ از مبلغ متناسبسازی در حکم سال ۱۴۰۰ جمع میشود.
🔸 اگر در حکم سال ۱۴۰۰، عدد متناسبسازی ۷,۲۰۰,۰۰۰ ریال (۷۲۰ هزار تومان) باشد:
-
۲۰٪ آن = ۷۲۰,۰۰۰ × ۲۰٪ = ۱۴۴,۰۰۰ تومان
🔸 جمع با پایه مرحله اول:
-
۹,۰۰۰,۰۰۰ + ۱۴۴,۰۰۰ = ۹,۱۴۴,۰۰۰ تومان
🔹 گام سوم: مرحله دوم متناسبسازی
در این گام، ۳۰٪ از ۹۰٪ حقوق شاغل همتراز (حقوق مبنا) به عدد قبلی اضافه میشود.
🔸 اگر حقوق شاغل همتراز ۱۲۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال (۱۲ میلیون تومان) باشد:
-
۹۰٪ آن = ۱۰,۸۰۰,۰۰۰ تومان
-
۳۰٪ از آن = ۳,۲۴۰,۰۰۰ تومان
🔸 جمع با عدد مرحله قبل:
-
۹,۱۴۴,۰۰۰ + ۳,۲۴۰,۰۰۰ = ۱۲,۳۸۴,۰۰۰ تومان
🔹 گام چهارم: افزایش ۳۰٪ مرحله دوم × ضریب ۲۰٪ سال ۱۴۰۴
در این مرحله، عدد حاصل از مرحله سوم در ضریب ۲۰٪ افزایش سال ۱۴۰۴ ضرب میشود.
-
۱۲,۳۸۴,۰۰۰ × ۲۰٪ = ۲,۴۷۶,۸۰۰ تومان
🔸 جمع با عدد مرحله سوم:
-
۱۲,۳۸۴,۰۰۰ + ۲,۴۷۶,۸۰۰ = ۱۴,۸۶۰,۸۰۰ تومان
✅ نتیجه نهایی: حقوق بازنشستگی در سال ۱۴۰۴
با طی تمام مراحل فوق، حقوق نهایی بازنشسته کشوری در سال ۱۴۰۴ حدود ۱۴,۸۶۰,۸۰۰ تومان خواهد بود.این عدد میتواند بسته به نوع شغل، گروه شغلی، سابقه، و امتیازهای فردی متفاوت باشد.
نکات مهم در محاسبه حقوق بازنشستگان در سال ۱۴۰۴
-
ضریب افزایش سالانه: در سال ۱۴۰۴، افزایش حقوق بازنشستگان بهصورت پلکانی در چند مرحله صورت گرفته تا عدالت در پرداخت رعایت شود.
-
عدد متناسبسازی: بستگی به حکم سال ۱۴۰۰ بازنشسته دارد و مقدار آن متغیر است.
-
حقوق شاغل همتراز: معمولاً توسط سازمان برنامهوبودجه و صندوق بازنشستگی کشوری اعلام میشود و مبنای محاسبه مرحله سوم قرار میگیرد.
-
افزایش حقوق به نسبت شاغلان: هدف نهایی این طرح، نزدیک کردن حقوق بازنشستگان به ۹۰٪ حقوق شاغل مشابه است.
پاسخ به سوالات متداول بازنشستگان:
🔸 آیا همه بازنشستگان مشمول این فرمول هستند؟
بله، این فرمول برای تمام بازنشستگان تحت پوشش صندوق بازنشستگی کشوری اعمال میشود، مگر موارد خاص مانند جانبازان یا بازنشستگان با شرایط ویژه که افزایش متفاوتی دارند.
🔸 آیا متناسبسازی جدا از افزایش سالانه است؟
خیر، متناسبسازی و افزایش سالانه در سال ۱۴۰۴ با هم ترکیب شدهاند تا عدد نهایی به شکل مرحلهای و هدفمند افزایش پیدا کند.
🔸 عدد متناسبسازی را از کجا باید بدانیم؟
این عدد در حکم سال ۱۴۰۰ درج شده و برای هر فرد متفاوت است. اگر حکم را ندارید، از طریق سامانه صندوق بازنشستگی کشوری قابل دریافت است.